HÓA HỌC LUYỆN THI ĐẠI HỌC: ANKEN

ANKEN

Ths Nguyễn Quốc Việt

Tel: 0916505381 or 0983505381

Nhận luyện thi Đại học môn Hóa 8, 9, 10, 11, 12

Tại Thành Phố Hà Tĩnh

- Anken là các hiđro cacbon không no, mạch hở, trong phân tử có 1 liên kết đôi C = C.

I. ĐỒNG ĐẲNG

- C₂H₄, C₃H₆, C₄H₈... tạo thành dãy đồng đẳng , gọi chung là anken (olefin) có công thức chung là C_nH_2n, n

II. ĐỒNG PHÂN

Anken có hai loại đồng phân:

- Đồng phân cấu tạo

- Đồng phân hình học

a. Đồng phân cấu tạo

- Các anken C₂, C₃ không có đồng phân

- Từ C₄ trở đi có hai loại đồng phân:

+ Đồng phân mạch C

+ Đồng phân vị trí liên kết đôi.

Cách viết đồng phân cấu tạo của anken:

+ Viết đồng phân mạch cacbon (tương tự ankan)

+ Viết đồng phân vị trí liên kết đôi:

b. Đồng phân hình học

- Là đồng phân về vị trí không gian của anken gồm đồng phân cis (cùng phía) và trans (khác phía)

* Điều kiện để có đồng phân hình học:

- Trong phân tử phải có liên kết đôi hoặc có mạch vòng

- Các nhóm thế liên kết với cùng 1 nguyên tử C mang nối đôi(hoặc C mạch vòng) phải khác nhau

III. DANH PHÁP

1. Tên thông thường

- Một số ít anken có tên thông thường: ankilen (thay đuôi an = ilen)

Ví dụ: C₂H₄etilen

- Khi trong phân tử có nhiều vị trí liên kết đôi khác nhau thì thêm các chữ như α, β, γ ...để chỉ vị trí nối đôi

2. Tên các nhóm ankenyl

- Khi phân tử anken bị mất đi 1 nguyên tử H thì tạo thành gốc ankenyl

- Tên của gốc ankenyl được đọc tương tự như tên anken nhưng thêm đuôi “yl”

VD: CH₂ = CH₂

CH₂ = CH – CH₂ = CH₂ – CH₃

CH₂ = CH – CH₂ –

Eten Vinyl Propen anlyl (allyl)

(Etenyl) (prop – 2 – en – 1 – yl )

3. Tên thay thế của anken

- Tương tự ankan: ank-số chỉ vị trí lk đôi-en (thay đuôi an = -số chỉ vị trí lk đôi-en )

- Mạch chính là mạch có chứa liên kết C = C và dài nhất, có nhiều nhánh nhất .

- Đánh số: Đảm bảo số chỉ lk đôi nhỏ nhất (ưu tiên 1), tổng số chỉ nhánh nhỏ nhất (ưu tiên 2)

Ví dụ: CH₃-CH(CH₃)- CH(CH₃)-CH=CH-CH₃ 4,5-đimetyl hex-2-en

IV. TÍNH CHẤT VẬT LÍ

- Trạng thái:

Ÿ Anken từ C₂ → C₄ ở trạng thái khí

Ÿ An ken từ C₅ trở lên ở trạng thái lỏng hoặc rắn.

- Màu: Các anken không có màu

- Nhiệt độ nóng chảy, sôi:

Ÿ Không khác nhiều so với ankan tương ứng nhưng nhỏ hơn so với xicloankan có cùng số nguyên tử C.

Ÿ Các anken có nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi tăng dần theo khối lượng phân tử

Ÿ Đồng phân cis- anken có

thấp hơn nhưng có

cao hơn so với đồng phân trans

Ÿ Khi cấu trúc phân tử càng gọn thì

càng cao còn

càng thấp và ngược lại

- Độ tan: Các anken đều nhẹ hơn nước, không tan trong nước nhưng tan nhiều trong các dung môi hữu cơ

V. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

Nhận xét chung:

- Do trong phân tử anken có liên kết C = C gồm 1 liên kết và 1 liên kết , trong đó liên kết kém bền hơn nên dễ bị phân cắt hơn trong các phản ứng hóa học. Vì vậy anken dễ dàng tham gia các phản ứng cộng vào liên kết C=C tạo thành hợp chất no tương ứng

1. Phản ứng cộng

a. Cộng Hiđro → ankan

C_nH_2n + H₂

C_nH_2n+2

b. Cộng halogen X₂(Cl₂, Br₂)

C_nH_2n + X₂ → C_nH_2nX₂

VD:

CH₂ = CH₂ sau khi bẻ gãy : – CH₂ – CH₂–

Tác chất tấn công ( Br₂) cộng 2 nguyên tử Br vào đây

CH₂ = CH₂ + Br_2(dd) → CH₂Br – CH₂Br

(màu nâu đỏ) (không màu)

Chú ý: Dùng dung dịch Brom làm thuốc thử để nhận biết ra anken.

c. Cộng axit HX (HCl, HBr)

C_nH_2n + HX → C_nH_2n+1X

VD: C₂H₄ + HCl → C₂H₅Cl

d. Cộng H₂Otrong môi trường axit

C_nH_2n + H₂O

C_nH_2n+1OH (ancol no đơn chức)

VD: C₂H₄ + HOH

C₂H₅OH

Chú ý:

- Anken + tác nhân đối xứng (X₂)→ 1 sản phẩm

- Anken đối xứng(RC = CR) + tác nhân không đối xứng (XY)→ 1 sản phẩm

- Anken không đối xứng + tác nhân không đối xứng (XY)→ 2 sản phẩm

(phản ứng cộng theo quy tắc maccopnhicop)

* Quy tắc cộng maccopnhicop: Phần mang điện dương ưu tiên cộng vào C có nhiều H (C bậc thấp hơn).

Phần mang điện âm cộng ưu tiên cộng vào C mang nối đôi còn lại.

2. Phản ứng trùng hợp

- Phản ứng trùng hợp là phản ứng cộng hợp nhiều phân tử nhỏ có cấu tạo tương tự nhau (gọi là monome) thành 1 phân tử lớn (gọi là polime) .

A _n

- n gọi là hệ số trùng hợp

- Phần trong ngoặc gọi là mắt xích của polime

VD: nCH₂ = CH – CH₃

CH – CH₂

CH₃ n

* Điều kiện để monome tham gia phản ứng trùng hợp là phân tử phải có liên kết hoặc vòng kém bền

3. Phản ứng oxi hóa

a. Phản ứng cháy

C_nH_2n +

O₂

nCO₂ + nH₂O

- Trong phản ứng cháy luôn có:

b. Phản ứng oxi hóa không hoàn toàn

- Dẫn khí C₂H₄ vào dung dịch KMnO₄(màu tím) thấy dung dịch mất màu tím:

3C_nH_2n+ 2KMnO₄+4H₂O → 3C_nH_2n(OH)₂ + 2MnO₂ + 2KOH

Chú ý: Dùng dung dịch thuốc tím (KMnO₄) làm thuốc thử để nhận biết ra anken.

VI. ĐIỀU CHẾ

1. Đề hiđro hóa ankan C_nH_2n+2

C_nH_2n + H₂

2. Phương pháp cracking C_nH_2n+2

C_aH_2a+2 + C_bH_2b

3. Từ ankin (là hợp chất có nối ba C ≡ C), ankađien (có 2 nối đôi)

C_nH_2n-2 + H₂

C_nH_2n

4. Từ dẫn xuất halogen C_nH_2nX + KOH

C_nH_2n + KX + H₂O

5. Từ dẫn xuất đihalogen C_nH_2nX₂ + Zn

C_nH_2n + ZnX₂

6. Tách nước của rượu no đơn chức C_nH_2n+1OH

C_nH_2n + H₂O

BÀI TẬP LUYỆN TẬP

PHẢN ỨNG VỚI H₂:

n_{H2 phản ứng} = n_{hh sau pư} – n_{hh
trước pư}; m_{hh sau pư}= m_{hh trước pư}; M_{trung bình} =

1. Dẫn hổn hợp khí X gồm 2,24 lit H₂ và 2,24 lit C₂H₄ qua bột Niken nung nóng thu được hỗn hợp khí Y,

. Hiệu suất của phản ứng là

A. 75% B. 50% C. 60% D. 80%.

2. Hỗn hợp A gồm C₂H₄và H₂có

. Đem hỗn hợp A qua Ni, t^othu được hỗn hợp B có

. Tính hiệu suất phản ứng.

A. 33,33% B. 66,67% C. 16,67% D. 83,33%.

3. Cho hỗn hợp X gồm anken A và H₂ có tỉ khối so với heli bằng 3,33. Cho X đi qua bột niken nung nóng đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp Y có tỉ khối so với heli là 4. CTPT của A.

A.C₃H₆B. C₂H₄ C. C₅H₁₀D.C₄H₈

4. Cho H₂ và 1 olefin A (tỉ lệ mol 1:1) qua Niken đun nóng ta được hỗn hợp X. Biết

. Hiệu suất phản ứng hiđro hoá là 75%. Tìm CTPT của A.

A.C₄H₈B. C₂H₄C. C₅H₁₂D.C₃H₆

5. Hỗn hợp A gồm 1 ankan , 1 anken và H₂. Đem 5,6 lit hỗn hợp A qua Ni, t^o, sau phản ứng thu được 4,48 lit hỗn hợp B, dẫn tiếp B qua dung dịch brôm dư thì thấy khối lượng bình brôm tăng lên 3,15 gam và có 2,8 lit hỗn hợp khí C gồm 2 khí thoát ra. Biết

các thể tích đo ở đktc. CTPT của ankan và anken là

A. C₂H₆ và C₄H₈ B. C₂H₆ và C₃H₆ C. C₃H₈ và C₃H₆ D. C₃H₈ và C₄H₈

6. Hỗn hợp A gồm C_nH_2n và H₂ đồng số mol, dẫn qua Ni nung nóng thu được hỗn hợp B. Tỉ khối của B so với A là 1,6. Hiệu suất phản ứng hiđrô hoá là:

A. 40% B. 60% C. 65% D. 75%.

PHẢN ỨNG VỚI Br₂:

7. Cho hỗn hợp A gồm 0,3 mol C₂H₄ và 0,2 mol H₂ đun nóng hỗn hợp có Ni làm xúc tác, thu được hỗn hợp khí B. Hỗn hợp khí B làm mất màu 2 lít dung dịch Brôm 0,075 M. Hiệu suất của phản ứng là:

A. 75% B. 50% C. 60% D. 80%.

8. Hỗn hợp X gồm 0,15 mol C₂H₄ và 0,25 mol H₂. Dẫn X qua bột Ni nung nóng thu được hỗn hợp Y. Cho Y qua dung dịch Brom dư thấy khối lượng bình Brom tăng thêm 1,82 gam . Tìm Hiệu suất phản ứng hidro hóa anken.

A. 40% B. 60% C. 56,67% D. 75%.

9. Hỗn hợp X gồm 0,2 mol C₂H₄, 0,3 mol C₃H₆ và 0,5 mol H_2. Dẫn X qua bột Niken nung nóng. Sau 1 thời gian thu được hỗn hợp khí Y. Cho Y tác dụng với dung dịch Brom dư thấy có 16 gam Brom tham gia phản ứng.Coi hiệu suất hidro hóa của 2 anken là như nhau. H_pưlà

A. 40% B. 60% C. 50% D. 80%.

10. Đun nóng 20,16 lít hỗn hợp khí X gồm C₂H₄ và H₂ dùng Ni xúc tác thì thu được 13,44 lít hỗn hợp khí Y. Cho Y lội thật chậm qua bình đựng dung dịch Br₂ dư thì thấy khối lượng bình tăng 2,8 gam. Tính hiệu suất phản ứng hidro hóa anken?

A. 40% B. 60% C. 65% D. 75%.

11. Hỗn hợp A gồm 1 ankan, 1 anken và H₂. Đem 100 ml hỗn hợp A qua Ni, t^o, sau phản ứng thu được 70 ml một hiđrôcacbon duy nhất. Còn đem đốt cháy 100 ml hỗn hợp A thì thu được 210 ml khí CO₂ . các thể tích đo ở đktc. Xác định CTPT của ankan và anken và % thể tích từng chất trong hỗn hợp A.

A. C₂H₄ 30%và C₂H₆ 40% B. C₃H₆ 30%và C₃H₈ 40%C. C₄H₈ 40%và C₄H₁₀ 30% D. C₃H₆ 30%và C₄H₁₀ 40%

12. Hỗn hợp khí A gồm H₂và 2 olefin là đồng đẳng kế tiếp nhau. Cho 19,04 lít (đkc) hỗn hợp khí A qua bột Ni nung nóng thu được hỗn hợp khí B (giả sử hiệu suất phản ứng là 100%) và tốc độ phản ứng công H₂ của 2 olefin bằng nhau. Cho một ít hỗn hợp khí B qua dung dịch brom thì brom bị nhạt màu. Nếu đốt cháy 1/2 hỗn hợp khí B thì thu được 43,56 gam CO₂ và 20,43 gam nước. Xác định công thức phân tử của 2 anken

A. C₂H₄ và C₃H₆. B. C₃H₆ và C₄H₈. C. C₄H₈và C₅H₁₀. D. C₂H₆ và C₃H₆.

13. (ĐH_A_08): Đun nóng hỗn hợp khí gồm 0,06 mol C₂H₂ và 0,04 mol H₂ với xúc tác Ni, sau một thời gian thu được hỗn hợp khí Y. Dẫn toàn bộ hỗn hợp Y lội từ từ qua bình đựng dung dịch brom (dư) thì còn lại 0,448 lit hỗn hợp khí Z (đo ở đktc) có tỉ khối so với O₂ bằng 0,5. Khối lượng bình đựng dung dịch brom tăng là

A. 1,04 gam B. 1,32 gam C. 1,64 gam D. 1,20 gam

14. (ĐH_B_08): Dẫn 1,68 lit hỗn hợp khí X gồm hai hiđrocacbon vào bình đựng nước brom (dư). Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, có 4 gam brom đã phản ứng và còn lại 1,12 lit khí. Nếu đốt cháy hoàn toàn 1,68 lit X thì sinh ra 2,8 lit khí CO₂. Công thức phân tử của hai hiđrocacbon là (biết các thể tích khí đều đo ở đktc)

A. CH₄ và C₃H₆. B. CH₄ và C₃H₄. C. CH₄ và C₂H₄. D. C₂H₆ và C₃H₆.

15. Cho hỗn hợp A gồm 0,1 mol C₂H₂, 0,2 mol C₂H₄ và 0,1 mol etan và 0,36 mol H₂ qua ống sứ đựng Ni làm xúc tác, đun nóng thu được hỗn hợp khí B. Dẫn khí B đi qua nước Brôm dư, khối lượng bình nước brom tăng 1,64 gam và hỗn hợp khí C thoát ra khỏi bình nước Brôm. Khối lượng của hỗn hợp khí C là:

A. 13,26 gam B. 10,28 gam C.9,58 gam D. 8,20 gam.

16. 0,7 gam một anken A có thể làm mất màu 16 gam dung dịch brom có nồng độ 12,5%. Số đồng phân cấu tạo có thể có của A là:

A. 2. B. 3. C. 4. D. 5.

17. Một hỗn hợp X gồm ankan A và anken B đều ở thể khí. Khi cho 6,72 lít khí X đi qua nước brom dư, khối lượng bình brom tăng lên 2,8 gam; thể tích khí còn lại chỉ bằng 2/3 thể tích hỗn hợp X ban đầu. Nếu đốt cháy hết 3,36 lit X thì thu được 17,6 gam CO_2. Tìm CTPT của A, B là

A. C₂H₆ và C₃H₆ B. CH₄ và C₂H₄ C. CH₄ và C₃H₆ D. C₃H₈ và C₂H₄

18. Hỗn hợp X gồm 1 ankan và 2 anken là đồng đẳng kế tiếp. Số mol các chất trong hỗn hợp bằng nhau. Cho X qua dung dịch Brom dư thấy có 16 gam Brom tham gia phản ứng. Đốt cháy X thu được 15,4 gam CO₂. Tìm CTPT các chất trong hỗn hợp.

A. C₂H₆ và C₃H₆; C₄H₈ B. CH₄ và C₂H₄; C₃H₆ C. CH₄; C₃H₆; C₄H₈ D. C₂H₆; C₂H₄; C₃H₆

19. Hỗn hợp A gồm C₂H_4, C₃H₆, C₄H₈. Đốt cháy m gam A thu được 2,016 lit CO₂. Nếu hiđro hóa hết m gam A bằng lượng H₂ vừa đủ rồi đốt cháy toàn bộ lượng ankan thì thu được 2,16 gam H₂O. Nếu cho m gam A tác dụng với dung dịch Brom dư thì thấy có a gam Brom tham gia phản ứng. Tìm a.

A. 12,9 gam. B. 25,8 gam. C. 48 gam. D. 24 gam.

20. Cho 4,48 lit hỗn hợp X gồm etan, propan và propen qua dung dịch brom dư, thấy khối lượng bình brom tăng 4,2 gam. Lượng khí còn lại thoát ra khỏi dung dịch đem đốt cháy hoàn toàn thu được 6,48 gam nước. Tính % thể tích của etan, propan và propen trong hỗn hợp lần lượt là

A. 30%; 30%; 40% B. 20%; 35%; 45%C. 10%; 20%; 70% D. 20%; 30%; 50%

21. Dẫn hỗn hợp khí X gồm 1 ankan A và 1 anken B có số mol bằng nhau vào bình đựng dung dịch Brom dư thấy khối lượng bình tăng thêm 3,36 gam. Đốt cháy toàn bộ khí thoát ra khỏi bình thu rồi cho toàn bộ sản phẩm cháy hấp thụ hết vào bình đựng dung dịch Ba(OH)₂ thấy khối lượng bình tăng thêm 21,28 gam và trong bình xuất hiện 63,04 gam kết tủa. Tìm CTPT của A, B

A. C₂H₆ và C₃H₆ B. CH₄ và C₂H₄ C. C₄H₁₀ và C₃H₆ D. C₃H₈ và C₂H₄

PHẢN ỨNG CHÁY:

22. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol hổn hợp CH₄, C₄H₁₀ và C₂H₄ thu được 0,14 mol CO₂ và 0,23 mol H₂O. Số mol của ankan và anken trong hổn hợp là

A. 0,09 và 0,01. B. 0,07và 0,03. C. 0,08 và 0,02 D. 0,03 và 0,07.

23. Hổn hợp A gồm C₂H₄, C₃H₆ và H₂. Cho 3,36 lít hổn hợp A qua bình đựng Ni nung nóng thu được hổn hợp B. Đốt cháy hổn hợp B thu được 5,6 lít CO₂ (ở đktc) và 5,4 gam nước. Thành phần % theo thể tích H₂ trong hổn hợp A là

A. 15% B. 33,33% C. 66,67% D. 50%

24. Đốt cháy hoàn toàn 20,0 ml hỗn hợp X gồm C₃H₆, CH₄, CO (thể tích CO gấp hai lần thể tích CH₄), thu được 24,0 ml CO₂ (các thể tích khí đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất). Tỉ khối của X so với khí hiđro là

A. 12,9. B. 25,8. C. 22,2. D. 11,1.

25. Hỗn hợp A chứa một ankan và một anken. Khối lượng của A là 9 gam và thể tích là 8,96 lít (đktc). Đốt cháy hoàn toàn A thu được 13,44 lít CO₂ (đktc). Công thức phân tử và phần trăm về thể tích từng chất trong A là:

A.CH₄ 75%, C₃H₆ 25%. B. CH₄ 25%, C₃H₆ 75%.

C. C₂H₄ 60%, C₃H₈ 40%. D. C₂H₄ 40%, C₃H₈ 60%.

26. Hỗn hợp X gồm hiđrocacbon A và O₂ (tỉ lệ mol tương ứng 1:10). Đốt cháy hoàn toàn X được hỗn hợp Y. Dẫn Y qua bình H₂SO₄ đặc dư được hỗn Z có tỉ khối so với hiđro là 19. Tìm CTPT của A

A.C₃H₆B. C₂H₄C. C₄H₈ D.C₃H_8.

27. X, Y, Z là 3 hiđrocacbon kế tiếp trong dãy đồng đẳng, trong đó M_Z = 2M_X. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol Y rồi hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào 2 lít dung dịch Ba(OH)₂ 0,1M được m gam kết tủa. Tìm m.

A. 39,4 gam. B. 19,7 gam. C. 59,1 gam. D. 8,95 gam.

28. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp khí A gồm 2 anken ở điều kiện thường thì nhận thấy tỉ lệ thể tích giữa A và oxi tham gia phản ứng là 21/93. Biết anken có khối lượng mol phân tử cao có thể tích chiếm khoảng 40% đến 50% thể tích hỗn hợp. Xác định CTPT của 2 anken và tính % thể tích của từng anken trong A.

A. C₂H₄ và C₅H₁₀ B. C₂H₄ và C₃H₆ C. C₃H₆và C₄H₈ D. C₂H₄và C₄H₈

29. Hỗn hợp X gồm C₃H₈, C₃H₄ và C₃H₆ có tỉ khối so với hiđro là 21,8. Đốt cháy hết 5,6 lít X thì tổng khối lượng CO₂ và H₂O thu được là

A. 59,4 gam. B. 49,7 gam. C. 50,1 gam. D. 38,95 gam.

30. Đốt cháy hết 1,12 lit hỗn hợp A gồm 1 anken và 1 ankan có tỉ lệ mol tương ứng là 3:2 thu được 3,36 lit CO₂. Tìm CTPT của các chất trong A.

A. CH₄ và C₆H₁₂. B. C₂H₆ và C₄H₈. C. C₄H₁₀và C₂H₄. D. C₂H₆ và C₃H₆.

31. Hỗn hợp X gồm C₂H_4,C₃H₆, C₄H₈ và C₅H₁₀. Đốt cháy hết 3,2 gam X cần V lit Oxi thu được a gam CO₂ và 4,5 gam H₂O. Giá trị của V là

A. 11,2. B. 7,84. C. 16,8. D. 13,44

BÀI TẬP VỀ NHÀ

ĐỒNG PHÂN- DANH PHÁP:

1. Hoàn thành sơ đồ phản ứng

CH₃COONa → CH₄ → C₂H₂ → C₂H₄→ C₂H₅Cl → C₂H₅OH → C₂H₄ → C₂H₄(OH)₂

C₂H₆ → C₂H₅Cl → C₂H₄ →P.E

2. Hoàn thành sơ đồ phản ứng

3-metylbut-1-ol

3. Cho anken A có công thức C₆H₁₂ tác dụng với HCl chỉ thu được 1 sản phẩm cộng duy nhất. Tên gọi của A là

A.Hex-3-en B. 2,3-đimetyl but-2-en C. 2,2-đimetyl but-2-en D. Cả A và B

4. Thực hiện phản ứng tách H₂ của 2-metylpentan thì thu được mấy anken (không kể đồng phân hình học)

A. 5. B. 2. C. 3. D. 4.

5. Cho các chất: CH₃CH=CH₂ (I); CH₃CH=CHCl (II); CH₃CH=C(CH₃)₂ (III); C₂H₅–C(CH₃)=C(CH₃)–C₂H₅(IV);

C₂H₅–C(CH₃)=CCl–CH₃(V). Số chất có đồng phân hình học (cis-trans) là

A. 5. B. 2. C. 3. D. 4.

6. Cho các chất sau: CH₂=CHCH₂CH₂CH=CH₂; CH₂=CHCH=CHCH₂CH₃; CH₃C(CH₃)=CHCH₂; CH₂=CHCH₂CH=CH₂; CH₃CH₂CH=CHCH₂CH₃; CH₃C(CH₃)=CHCH₂CH₃; CH₃CH₂C(CH₃)=C(C₂H₅)CH(CH₃)₂; CH₃CH=CHCH₃. Số chất có đồng phân hình học (cis-trans) là

A. 5. B. 2. C. 3. D. 4.

7. Khi tách nước từ rượu (ancol) 3-metylbutan-2-ol thì sản phẩm chính thu được là

A.2-metylbut-2-en B. 3-metylbut-2-en C. 2-metylbut-1-en D. 3-metylbut-1-en

8. Hiđrat hóa 2 anken chỉ tạo thành 2 ancol (rượu). Hai anken đó là

A. 2-metylpropen và but-1-en. B. propen và but-2-en. C. eten và but-2-en. D. eten và but-1-en.

9. Một hỗn hợp X gồm CO và một hiđrocacbon A mạch hở. Đốt cháy hoàn toàn 1,96g hỗn hợp X được 4,84g CO₂ và 1,44g H₂O. Dãy đồng đẳng của A.

A. ankan B. Anken C. Ankin D. Ankadien

10. Ba hiđrocacbon X, Y, Z kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng, trong đó khối lượng phân tử Z gấp đôi khối lượng phân tử X. Đốt cháy 0,1 mol chất Y, sản phẩm khí hấp thụ hoàn toàn vào dung dịch Ca(OH)₂ (dư), thu được số gam kết tủa là (cho H = 1, C = 12, O = 16, Ca = 40)

A. 20. B. 40. C. 30. D. 10.

PHẢN ỨNG CỘNG H₂:

Dạng 1:

11. Hỗn hợp khí X gồm H₂ và C₂H₄ có tỉ khối so với He là 3,75. Dẫn X qua Ni nung nóng, thu được hỗn hợp khí Y có tỉ khối so với He là 5. Tính hiệu suất của phản ứng hiđro hoá anken.

A. 75% B. 50% C. 60% D. 80%.

12. Một hỗn hợp X gồm anken A và H₂ có

cho qua niken, đun nóng để A bị hiđro hóa hoàn toàn thu được hỗn hợp Y,

. Tìm CTPT của A.

A.C₃H₆B. C₂H₄C. C₅H₁₂D.C₄H₈

13. Hỗn hợp khí X gồm H₂ và một anken A,

. Đun nóng X có xúc tác Ni, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp khí Y,

. Tìm CTPT của A.

A.C₃H₆B. C₂H₄C. C₅H₁₂D.C₄H₈

14. Cho hỗn hợp X gồm etilen và H₂ có tỉ khối so với H₂ bằng 4,25. Dẫn X qua bột niken nung nóng thu được hỗn hợp Y. Biết hiệu suất phửn ứng là 75%. Tính tỉ khối của Y so với H₂ là

A. 4,75. B. 6,33. C. 5,23 D. 5.

Dạng 2:

15. Cho 5,6 lit C₂H₄ tác dụng với 7,84 lit H₂ (Ni, t⁰) thu được hỗn hợp A. Cho A lội qua bình đựng dung dịch Brom đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thấy có 8 gam Brom đã tham gia phản ứng. H_pư hiđro hóa anken là

A. 40% B. 60% C. 80% D. 75%.

16. Cho 0,1 mol anken A tác dụng với 0,08 mol H₂ (Ni, t⁰) thu được hỗn hợp A. Cho A lội qua bình đựng dung dịch Brom đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thấy có 8 gam Brom đã tham gia phản ứng. Tính H_pư hiđro hóa anken.

A. 40% B. 62,5% C. 65% D. 75%.

Dạng 3:

17. Hỗn hợp khí X gồm có H₂, ankan A và anken B. Đốt cháy 150 ml hỗn hợp X thu được 315 ml CO₂. Mặt khác khi nung nóng 150 ml hỗn hợp X với Ni thì sau phản ứng thu được 105 ml một ankan duy nhất. Xác định CTPT của ankan

A.C₃H₈B. C₂H₆C. C₅H₁₂D.C₄H₁₀

18. Đốt cháy hoàn toàn một lượng hiđrôcacbon A mạch hở là chất khí ở điều kiện thường, thu được 13,2 gam CO₂. Mặt khác cũng lượng hiđrôcacbon A trên phản ứng tối đa với 4,48 lít H₂ ở ĐKTC. Công thức phân tử của A là:

A.C₂H₄B. C₃H₄C. C₃H₆D.C₄H₆

19. (ĐH_A_07): Cho 4,48 lit hỗn hợp X (đktc) gồm 2 hiđrocacbon mạch hở lội từ từ qua bình chứa 1,4 lit dung dịch Br₂ 0,5M. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, số mol Br₂ giảm một nửa và khối lượng bình tăng 6,7 gam. Công thức phân tử của hai hiđrocacbon là

A. C₂H₂ và C₄H₆ B. C₂H₂ và C₄H₈ C. C₂H₂ và C₃H₈ D. C₃H₄ và C₄H₈

20. (ĐH_A_07): Một hiđrocacbon X cộng hợp với axit HCl theo tỉ lệ mol 1:1 tạo sản phẩm có thành phần khối lượng clo là 45,223%. Công thức phân tử của X là

A. C₂H₄ B. C₃H₄ C. C₃H₆ D. C₄H₈

21. CĐ_07): Dẫn V lit (đktc) hỗn hợp X gồm axetilen và hiđro qua ống sứ đựng bột Ni nung nóng, thu được hỗn hợp khí Y. Dẫn Y vào dung dịch AgNO₃ (hoặc Ag₂O) trong NH₃ dư thu được 12 gam kết tủa. Khí đi ra khỏi bình phản ứng vừa đủ với 16 gam Brom, còn lại khí Z. Đốt cháy hoàn toàn Z thu được 2,24 lit (đktc) khí CO₂ và 4,5 gam nước. Giá trị của V là

A. 5,60 B. 8,96 C. 11,2 D. 13,44

22. Hiđrocacbon A mạch hở, thể khí có khối lượng 6 gam, tham gia phản ứng cộng vừa đủ với 0,3 mol brôm. Công thức của A là?

A.C₃H₆ B. C₂H₄C. C₄H₄D.C₃H_4.

23. 8,6 gam hỗn hợp X gồm hiđrôcacbon A mạch hở thể khí và H₂ tác dụng vừa đủ với 0,4 mol Br₂ trong dung dịch, còn khi đốt cháy hoàn toàn X tạo ra 0,6 mol CO₂. Công thức của A và % thể tích của A là:

A.C₃H₄, 40%B. C₄H₈, 40%C. C₃H₄, 60%D.C₄H₆,50%_.

24. Trong một bình kín chứa hỗn hợp gồm hiđrôcacbon A và hiđo có Ni làm xúc tác. Nung bình một thời gian, thu được một khí B duy nhất ở cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất trong bình trước khi nung nóng gấp 3 lần áp suất sau khi nung nóng. Đốt cháy một lượng B thu được 8,8 gam CO₂ và 5,4 gam H₂O. Công thức của A là:

A.C₂H₄B. C₂H₂C. C₃H₄D.C₄H_4.

ANKEN + Br₂:

25. Dẫn 3,36 lít hỗn hợp X gồm 2 anken là đồng đẳng kế tiếp vào bình nước brom dư, thấy khối lượng bình tăng thêm 7,7 gam. Tìm CTPT của 2 anken

A. C₂H₄ và C₃H₆. B. C₃H₆ và C₄H₈. C. C₄H₈và C₅H₁₀. D. C₂H₆ và C₃H₆.

26. Một hỗn hợp A gồm 2 oleifin ở thể khí là đồng đẳng kế tiếp nhau. Cho 1,792 lít hỗn hợp A ở 0⁰C và 2,5 atm qua bình đựng dung dịch Brôm dư, người ta thấy khối lượng của bình brôm tăng 7 gam. Công thức phân tử của các olefin và thành phần phần trăm về thể tích của hỗn hợp A là:

A.C₂H₄, 40%và C₃H₆, 60%B. C₃H₆, 25% và C₄H₈ 75%

C.C₄H₈, 60% và C₅H₁₀ 40%D.C₅H₁₀,50%Và C₆H₁₂ 50%.

27. Cho 8,96 lit anken X qua dung dịch brom dư. Sau phản ứng thấy khối lượng bình brom tăng 22,4 gam.. CTPT của X là

A. C₅H₁₀. B. C₃H₆. C. C₂H₄. D. C₄H₈.

28. Cho hiđrocacbon X phản ứng với dung dịch Brom theo tỉ lệ mol 1:1, thu được chất hữu cơ Y (chứa 74,074% Br về khối lượng). Khi X phản ứng với HBr thu được hai sản phẩm hữu cơ. X là.

A.But-1-en B. But-2-en C. 2-metyl prop-1-en D. Cả A và C

29. 0,05 mol hiđrocacbon X làm mất màu vừa đủ dung dịch chứa 8 gam brom cho ra sản phẩm có hàm lượng brom đạt 69,56%. Tìm CTPT của X.

A. C₅H₁₀. B. C₃H₆. C. C₂H₄. D. C₄H₈

30. Một hỗn hợp X có thể tích 11,2 lít, X gồm 2 anken đồng đẳng kế tiếp nhau. Khi cho X qua nước Br₂ dư thấy khối lượng bình Br₂ tăng 15,4 gam. Xác định CTPT % khối lượng mỗi anken trong hỗn hợp X.

A.C₂H₄, 72,73%và C₃H₆, 27.27%B. C₃H₆, 25% và C₄H₈ 75%

C.C₄H₈, 60% và C₅H₁₀ 40%D.C₅H₁₀,50%Và C₆H₁₂ 50%.

31. Một hiđrocacbon X cộng hợp với axit HCl theo tỉ lệ mol 1:1 tạo sản phẩm có thành phần khối lượng clo là 45,223%. Công thức phân tử của X là

A. C₃H₆. B. C₃H₄. C. C₂H₄. D. C₄H₈.

32. Cho 4,48 lít (đktc) hỗn hợp khí gồm propan và propen đi qua dung dịch brom dư đến khí phản ứng hoàn toàn thấy còn lại 3,36 lít (đktc) chất khí không phản ứng. Tính khối lượng brom đã tham gia phản ứng?

A. 32 gam. B. 24 gam. C. 4 gam. D. 8 gam.

33. Một hỗn hợp X gồm ankan A và một anken B có cùng số nguyên tử C và đều ở thể khí. Cho hỗn hợp X đi qua nước Br₂ dư thì thể tích khí Y còn lại bằng nửa thể tích X, còn khối lượng Y bằng 15/29 khối lượng X. Tìm CTPT A, B .

A. C₂H₄ và C₂H₆ B. C₃H₆ và C₃H₈ C. C₄H₈ và C₄H₁₀ D. C₅H₁₀ và C₅H₁₂

34. Cho 10,08 lít hỗn hợp X gồm metan và 1 olefin qua dung dịch brom dư thấy có 1 chất khí bay ra, đốt cháy hoàn toàn khí này thu được 5,544 gam CO₂. Tính % thể tích metan và olefin trong hỗn hợp X

A. 30%và 40% B. 28%và 72%C. 40%và 30% D. 30%và 40%

35. Hỗn hợp A gồm 1 ankan và 1 anken. Đem 22, 4 lít hh A lội qua dd brôm dư thì thấy có 11,2 lít khí thoát ra và khối lượng bình đựng dung dịch brôm tăng lên 28 gam. Đốt cháy hoàn toàn khí thoát ra rồi dẫn qua dung dịch NaOH thì thu được 106 gam Na₂CO₃ và 84 gam NaHCO₃. CTPT của ankan và anken là

A. C₄H₈ và C₂H₆ B. C₃H₆ và C₄H₁₀ C. C₄H₈ và C₄H₁₀ D. C₅H₁₀ và C₅H₁₂

36. Hỗn hợp X gồm một ankan A và một anken B có cùng số nguyên tử C. Tỷ khối hơi hỗn hợp X đối với H₂ bằng 21,66. Đốt cháy hoàn toàn 3,36 lít hỗn hợp X nói trên cần V lít không khí (ở đktc). Gía trị của V là

A. 81,144 lít. B. 16,2288 lít. C. 22,2. D. 18,4 lít.

37. Dẫn 3,36 lít hỗn hợp gồm CH₄ và anken A qua dung dịch brom dư thấy khối lượng bình brom tăng 4,2 gam. Khí thoát ra khỏi bình có thể tích 1,12 lít . CTPT của A.

A.C₃H₆B. C₂H₄C. C₄H₈D.C₃H_8.

38. Hỗn hợp X gồm anken A và ankan B có số mol bằng nhau, . Cho 6,72 lit hỗn hợp X qua bình đựng 100 gam dung dịch Brom 16% đến phản ứng hoàn toàn thu được hỗn hợp khí có

. Tìm CTPT của A, B.

A. C₂H₄ và C₃H₈ B. C₂H₄ và C₂H₆ C. CH₄ và C₃H₆ D. C₃H₆ và C₂H₆

39. Hỗn hợp X gồm ankan A và anken B. Lấy 11,2 lit X cho tác dụng với dung dịch Brom thì cần 0,5 lit dung dịch Brom 0,4M. Nếu đốt cháy 5,6 lit X thì thu được 13,44 lit CO₂. Tìm A, B.

A. CH₄ và C₂H₄ B. C₂H₆ và C₃H₆ C. CH₄ và C₃H₆ D. C₃H₈ và C₂H₄

40. Dẫn 7,84 lit khí X gồm ankan A và anken B qua bình đựng dung dịch Brom thấy dung dịch Brom nhạt màu và khối lượng bình tăng 4,2 gam. Khí thoát ra khỏi bình có khối lượng 3,2 gam. Tìm CTPT của A, B.

A. C₂H₆ và C₃H₆ B. CH₄ và C₂H₄ C. CH₄ và C₃H₆ D. C₃H₈ và C₂H₄

41. Cho 2,016 lit hỗn hợp X gồm anken A và ankan B lội chậm qua dung dịch Brom dư thấy còn lại 1,568 lit khí bay ra và khối lượng khí giảm đi một nứa. Tìm CTPT của A, B.

A. C₂H₆ và C₃H₆ B. CH₄ và C₂H₄ C. CH₄ và C₄H₈ D. C₃H₈ và C₂H₄

42. Cho 5,04 lit hỗn hợp X gồm C₂H₄ và 2 ankan A, B là đồng đẳng kế tiếp lội chậm qua dung dịch Brom dư thấy có 16 gam Brom phản ứng và khối lượng khí giảm đi một nửa. Tìm CTPT của A, B.

A. C₂H₆ và C₃H₈ B. CH₄ và C₂H₆ C. CH₄ và C₃H₆ D. C₃H₈ và C₄H₁₀

43. Cho hỗn hợp X gồm anken A và ankan B lội chậm qua 100 gam dung dịch Brom 16% thấy dung dịch Brom mất màu, khối lượng bình tăng 2,8 gam và có 3,36 lit khí D thoát ra. Đốt cháy hết D thu được 8,8 gam CO₂ và 5,4 gam H₂O. Tìm CTPT của A, B.

A. C₂H₄ và C₃H₈ B. C₂H₄ và C₂H₆ C. C₃H₆và C₃H₈ D. C₃H₆và C₂H₆

PHẢN ỨNG CHÁY:

44. Đốt cháy 5,6 lít (ở đktc) hổn hợp gồm một ankan và 4 anken tạo thành 11,2 lít CO₂ và 10,8 gam H₂O. Thành phần % theo thể tích của ankan là

A. 20%. B. 30% C. 40% D. 50%.

45. Hỗn hợp X gồm 2 anken ở thể khí là đồng đẳng kế tiếp phản ứng vừa đủ với dung dịch chứa 48 gam brom. Mặt khác đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X dùng hết 24,64 lít O₂ (đktc). Tìm CTPT của 2 anken.

A. C₂H₄ và C₃H₆. B. C₃H₆ và C₄H₈. C. C₄H₈và C₅H₁₀. D. C₂H₆ và C₃H₆.

46. m gam hỗn hợp gồm C₃H₆, C₂H₄và C₂H₂ cháy hoàn toàn thu được 4,48 lít khí CO₂. Nếu hiđro hoá hoàn toàn m gam hỗn hợp trên rồi đốt cháy hết hỗn hợp thu được V lít CO₂. Giá trị của V là

A. 13,44. B. 4,48. C. 3,36. D. 6,72.

47. Đốt cháy hoàn toàn a gam hỗn hợp eten, propen, but-2-en cần dùng vừa đủ b lít oxi (ở đktc) thu được 53,76 lit CO₂ và 43,2 gam nước. Gía trị của b là.

A. 80,64. B. 84,48. C. 73,36. D. 86,72.

48. Đốt cháy hết V lít hỗn hợp X gồm CH₄, C₂H₄ thu được 0,15 mol CO₂ và 0,2 mol H₂O. Giá trị của V(ở đktc) là

A. 1,12. B. 4,48. C. 3,36. D. 2,24.

49. Đốt cháy hoàn toàn 6,11 lit ( 136,5⁰C, 2,2 atm) hỗn hợp khí X gồm 1 ankan và 1 anken rồi cho sản phẩm cháy hấp thụ hết qua bình chứa nước vôi trong dư thấy khối lượng bình tăng 61,2 g đồng thời xuất hiện 90 g kết tủa. Xác định CTPT của hidrocacbon

A. C₂H₄ và C₃H₆. B. C₃H₆ và C₄H₈. C. C₄H₈và C₅H₁₀. D. C₂H₆ và C₃H₆.

50. Đốt cháy hết 7 gam hỗn hợp gồm C₂H_4,C₃H₆, C₄H₈ cần V lit oxi. Giá trị của V là.

A. 11,2. B. 7,84. C. 16,8. D. 13,44

51. Hỗn hợp X gồm C₂H_4,C₃H₆, C₄H₈ và C₅H₁₀. Cho m gam X tác dụng với dung dịch Brom thì thấy có 32 gam Brom tham gia phản ứng. Nếu hidro hóa hoàn toàn m gam hỗn hợp X bằng lượng H₂ vừa đủ rồi đốt cháy hết lượng sản phẩm thì thu được 22 gam CO₂ và a gam H₂O. Giá trị của a là.

A. 19 gam. B. 9,7 gam. C. 12,6 gam. D. 8,9 gam.

52. Hỗn hợp X gồm 2 anken là đồng đẳng kế tiếp. Hiđrat hóa hoàn toàn 2,24 lit X rồi đốt cháy toàn bộ lượng sản phẩm hữu cơ thì thu được 7,65 gam H₂O. Tìm CTPT của 2 anken.

A. C₂H₄ và C₃H₆. B. C₃H₆ và C₄H₈. C. C₄H₈và C₅H₁₀. D. C₂H₆ và C₃H₆.

53. Đốt cháy hoàn toàn 1 anken A bằng Oxi thu được CO₂ và H₂O. Biết tổng thể tích của CO₂ và H₂Ođúng bằng tổng thể tích của Oxi và anken. Tìm CTPT của A.

A.C₃H₆B. C₂H₄C. C₄H₈D.C₃H_8.

54. Hỗn hợp khí X gồm 1 ankan và 1 anken có cùng số nguyên tử C trong phân tử (tỉ lệ mol là 1;1). Lấy m gam hỗn hợp X làm mất màu vừa đủ 80 gam dung dịch Br₂ nồng độ 20%. Đốt cháy hoàn toàn m gam X thu được 0,6 mol CO₂. CTPT của A, B.

A. C₂H₄ và C₂H₆ B. C₃H₆ và C₃H₈ C. C₄H₈ và C₄H₁₀ D. C₅H₁₀ và C₅H₁₂

55. Một hỗn hợp X gồm 2 hiđrocacbon A, B có cùng số nguyên tử cacbon. A, B chỉ có thể là ankan hay anken. Đốt cháy 4,48 lít (đkc) hỗn hợp X thu được 26,4 gam CO₂ và 12,6 gam H₂O. Xác định CTPT của A, B trong hỗn hợp X là.

A. C₂H₄; C₄H₁₀ B. C₄H₈; C₂H₆ C. C₅H₁₀; CH₄ D. Cả A, B, C

56. Hỗn hợp X gồm 1 anken và 1 ankan là chất khí ở điều kiện thường. Đốt cháy hết 2,688 lit X thu được 12,32 gam CO₂ và 5,76 gam H₂O. Tìm CTPT của A, B.

A. CH₄ và C₃H₆. B. C₂H₄ và C₃H₈. C. C₄H₈và C₅H₁₀. D. Cả A và B.

57. Hỗn hợp X gồm CH₄ và 2 anken là đồng đẳng kế tiếp. Đốt cháy hết 2,24 lit X thu được 4,14 gam nước và 8,36 gam CO₂. Tìm CTPT của 2 anken.

A. C₂H₄ và C₃H₆. B. C₃H₆ và C₄H₈. C. C₄H₈và C₅H₁₀. D. C₂H₆ và C₃H₆.

58. Đốt cháy hoàn toàn 8,96 lít hỗn hợp hai anken là đồng đẳng liên tiếp thu được m gam H₂O và (m + 39) gam CO₂. Tìm CTPT của hai anken.

A. C₂H₄ và C₃H₆. B. C₃H₆ và C₄H₈. C. C₄H₈và C₅H₁₀. D. C₂H₆ và C₃H₆.

59. Đem đốt cháy hoàn toàn 2,24 lit hỗn hợp X gồm 2 anken là đồng đẳng kế tiếp nhau thu được CO₂ và nước có khối lượng hơn kém nhau 6,76 gam. Tìm CTPT của 2 anken.

A. C₂H₄ và C₃H₆. B. C₃H₆ và C₄H₈. C. C₄H₈và C₅H₁₀. D. C₂H₆ và C₃H₆.

PHẢN ỨNG OXI HÓA

60. Thổi 0,25 mol khí etilen qua 125 ml dung dịch KMnO₄ 1M trong môi trường trung tính (hiệu suất 100%) Tính khối lượng etylen glicol thu được .

A. 9,4 gam. B. 9,7 gam. C. 9,3 gam. D. 8,95 gam.

61. Để khử hoàn toàn 200 ml dung dịch KMnO₄0,2M tạo thành chất rắn màu nâu đen cần V lít khí C₂H₄(ở đktc). Giá trị tối thiểu của V là

A. 13,44. B. 1,344. C. 3,36. D. 0,896.

ĐÁP ÁN ANKEN

10C

11B

12D

13D

14C

15C

16B

17A

18B

19B

20C

21C

22D

23A

24B

25B

26A

27D

28D

29A

30A

31A

32D

33A

34B

35C

36A

37A

38A

39B

40B

41C

42B

43A

44C

45A

46B

47A

48D

49D

50C

51C

52B

53B

54B

55D

56D

57A

58B

59A

60C

61B

HÓA HỌC LUYỆN THI ĐẠI HỌC

Chủ Nhật, 22 tháng 6, 2014

ANKEN

ANKEN

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét