NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔM

TÍNH CHẤT HÓA HỌC  CỦA NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔM

Ths Nguyễn Quốc Việt 

Tel: 0916505381 or 0983505381

Nhận luyện thi Đại hoc môn Hóa 8, 9, 10, 11, 12

Tại Thành Phố Hà Tĩnh

I.      TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA Al 

1.     Tác dụng với phi kim (O₂, Cl₂):   4Al  +   3O₂   2Al₂O₃ 

(lớp Al₂O₃ bảo vệ bền, ngăn cản phản ứng)

                                                            2Al  +   3Cl₂ ®  2AlCl₃

2.     Tác dụng với dung dịch axit:

a. HCl, H₂SO₄ (loãng): Nhôm khử H⁺ thành H₂

2Al + 6H⁺ à 2Al³⁺ + 3H₂

                                2Al  +  6HCl   2AlCl₃  +  3H₂

                             2Al  +   3H₂SO₄ (loãng)   Al₂(SO₄)₃  +  3H₂

b. H₂SO₄đđ, HNO₃đđ

             Al  +   HNO₃(loãng)   Al(NO₃)₃  +   NO  +   H₂O

          Al  +   H₂SO₄ (đặc)   Al₂(SO₄)₃  +    SO₂  +   H₂O

-         Khử S⁺⁶ , N⁺⁵ xuống mức oxi hóa thấp hơn.

Al + 6HNO_3đđ  à Al(NO)₃ + 3NO₂ + 3H₂O

Al + HNO_3(L)  à (NO, N₂O, N₂, NH₃, NH₄NO₃)

Al không bị hòa tan bởi HNO₃ đặc nguội, H₂SO₄ đặc nguội.

3.     Tác dụng với dung dịch muối:  2Al  +   3CuSO₄  Al₂(SO₄)₃  +  3Cu

4.     Tác dụng với nước:  Phản ứng xảy ra trên bề mặt thanh nhôm tạo Al(OH)_3­ không tan ngăn cản phản ứng à vật liệu bằng nhôm không phản ứng với nước.

2Al + 6H₂O à 2Al(OH)_3↓ + 3H_{2                           ­­}(*)

5.     Tác dụng với oxit kim loại (Phản ứng nhiệt nhôm)

 Với oxít của kim loại có tính khử TB và yếu.

                    CuO, Cr₂O₃, Fe_xO_y + Al à Al₂O₃ + Kloại

                             2Al  +   Fe₂O₃  Al₂O₃  +  2Fe

                             2Al  +   Cr₂O₃   Al₂O₃  +  2Cr

                             2Al  +   3CuO  Al₂O₃  +  3Cu

6.     Với dd kiềm:

Lớp bảo vệ:          Al₂O₃ + 2NaOH à 2NaAl(OH)₄           (1)

2Al + 6H₂O à 2Al(OH)₃ + 3H₂             (2)       

Al(OH)₃ + NaOH àNaAl(OH)₄            (3)

Phản ứng (2) và (3) xảy ra xen kẻ nhau dến khi Al tan hết

Phản ứng (2) + (3) ta được phản ứng sau

  2Al + 2NaOH + 6H₂Oà 2NaAl(OH)₄    + 3H₂

II.               TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA CÁC HỢP CHẤT CỦA NHÔM

1.     Al₂O₃:

a)            Tác dụng với axit    Al₂O₃  +  6HCl    2AlCl₃  +  3H₂O

                                       Al₂O₃  +  6HNO₃    2Al(NO₃)₃  +  3H₂O

                                       Al₂O₃  +  6H⁺    2Al³⁺ +  3H₂O

b)           Tác dụng với dung dịch kiềm     Al₂O₃  +  2NaOH +  3H₂O   2NaAl(OH)₄                                                                                       Al₂O₃  +  Ba(OH)₂+  3H₂O    Ba(Al(OH)₄)₂ 

                                                          Al₂O₃  +  2OH^-  +  3H₂O   2Al(OH)₄^- 

Al₂O₃ là oxit lưỡng tính

2.            Al(OH)₃:        

Al(OH)₃ là hiđroxit lưỡng tính, kém bền.

Kém bền nhiệt:

2Al(OH)₃ à Al₂O₃ + 3H₂O

        Tác dụng với axit   Al(OH)₃  +  3HCl    AlCl₃  +  3H₂O

                                       Al(OH)₃  +  3HNO₃    Al(NO₃)₃  +  3H₂O

                                       Al(OH)₃  +  3H⁺   Al³⁺ +  3H₂O

         Tác dụng với dung dịch kiềm       Al(OH)₃  +  NaOH    NaAl(OH)₄                      

                                                                      2Al(OH)₃  +  Ba(OH)₂    Ba(Al(OH)₄)₂         

Al(OH)₃  +  OH^-    Al(OH)₄^-  

       NaAl(OH)₄: là muối tan, không màu.

            NaAl(OH)₄ + HCl  ® NaCl  +  Al(OH)₃ ↓

            Al(OH)₄^- + H⁺  ®   Al(OH)₃ ↓+ H₂O

            NaAl(OH)₄ + CO₂  ® NaHCO₃  +  Al(OH)₃↓

            Al(OH)₄^- + CO₂  + H₂O ® HCO₃^-  +  Al(OH)₃↓

3.            MUỐI NHÔM:

3.1.         MUỐI Al³⁺ (AlCl₃, Al₂(SO₄)₃...)

Tác dụng với muối gốc axit yếu:

                   2AlCl₃ + 3Na₂CO₃ + 3H₂O  ® 2Al(OH)₃ + 6NaCl + 3CO₂

2Al³⁺ + 3CO₃^2- + 3H₂O  ® 2Al(OH)₃ + 3CO₂

           2AlCl₃ + 3Na₂S + 6H₂O  ® 2Al(OH)₃ + 6NaCl + 3H₂S

2Al³⁺ + 3S^2- + 6H₂O  ® 2Al(OH)_3↓ + 3H₂S^↑

 Tác dụng với dung dịch kiềm:

                   Al³⁺ + 3OH^-  → Al(OH)₃i _{keo trắng}

Al(OH)₃ + OH^-_dư →Al(OH)₄^-           

3.2.         MUỐI Al(OH)₄^- (NaAl(OH)₄, Ba(Al(OH)₄)₂):

Tác dụng với dung dịch axit:

H⁺ +Al(OH)₄^-  à Al(OH)₃i _{keo trắng} + H₂O

         Al(OH)₃ + 3H⁺_dư  Al³⁺ + 3H₂O

3.3.         PHÈN CHUA:

K₂SO₄.Al₂(SO₄).24H₂O↔ KAl(SO₄)_2.12H₂O được dùng trong ngành thuộc da, công nghiệp giấy, chất cầm màu trong ngành nhuộm vải, chất làm trong nước đục…

          Nếu thay K⁺ bằng Li⁺, Na⁺, NH₄⁺ thì được phèn nhôm